"Zijn mijn accu's nog goed ?"... je kent die vraag wel... een setje
oplaadbare batterijen voor in je (duik)lamp, of in je flitser, of
voor in andere toestelletjes, en na een tijdje gaan die batterijen
toch niet meer zo lang mee, of helemaal niet meer lang, en moet je
dan gelijk het hele setje bij het KGA dumpen of valt er nog iets mee
te doen want meestal is het maar 1 batterij die niet goed meer is
en als je die dan vervangt kan je setje weer een hele tijd mee.
Gewoon testen dus... "meten is weten" wist Dirksen indertijd te
schrijven en dat is nog steeds zo. Wat je dus nodig hebt is een manier
om de batterijen te belasten (stroom laten verbruiken, en dat is
belangrijk want onbelast zijn veel batterijen "goed"!) en ondertussen
de klemspanning van iedere batterij apart kunnen meten ifv de tijd
en je weet het.
De oplossing: een eenvoudig digitaal multimetertje (dat regelmatig
voor een 5-10EUR in aanbieding komt in een DHZ-zaak of zelfs Aldi/Lidl
en aanverwante), een batterijhoudertje voor de maat batterijen die je
wilt meten (kan je voor een paar euries kopen in een elektronicashop, en je
hebt de versies voor AAA-batterijen, AA's, C's en D's),
en een testlampje als belastingsweerstand en een chronometer...
en geduld.
De foto's hieronder
spreken voor zich allicht: batterijen in het houdertje, lampje
vastklikken aan de klemmen, en je kan de chronometer starten... met
de multimeter check je regelmatig de klemspanning van iedere batterij
en v.b. bij NiCd/NiMH's stop je de test op het moment dat de klemspanning
van een van de batterijen onder de 1V valt (en je merkt dat overigens
ook goed doordat het lampje dan veel minder hard brandt)
en op dat moment stop je
de chronometer. Tijdens de test heb je ook af en toe met de multimeter
in stroommeet-modus de belastingsstroom van het lampje opgemeten en
je neemt daar dan de gemiddelde stroom (in A) van en je vermenigvuldigt
die met de opgemeten tijd (in uren) en je kent de capaciteit (in Ah)
van de zwakste batterij uit het setje.
Zakt de klemspanning van alle batterijen uit het setje zeer gelijkmatig
en gelijklopend, dan zijn alle batterijen even goed (of even slecht).
Opmerking: uiteraard kan je die batterijhoudertjes ook nuttig gebruiken
of aanpassen (gewoon als setje voor 4 accu's, of twee houdertjes aan
mekaar doorlussen en aan mekaar back-to-back bevestigen zoals in de rechter foto om
er een houdertje van 8 van te maken) om de accu's tesamen op te laden met
een gewone oplader voor accupacks en om dan ook tijdens het
oplaadproces de klemspanning van de individuele batterijen op te volgen
en zien of het laadproces goed en gelijkmatig verloopt.
Opmerking: het handige van een halogeenlampje te gebruiken als
belastingsweerstand is dat je gelijk ook "ziet" wat er gebeurt.
Afhankelijk van de nominale spanning van de accu's, i.c. het
aantal batterijen in serie, kan je een 6V of een 12V halogeentje gebruiken
dat je in een lampvoetje met krokoklemmetjes steekt. Zo'n lampvoetje
kan je in iedere goede DHZ-zaak los kopen en je de krokoklemmetjes
koop je in een gewone elektrazaak en die soldeer je op de aansluitdraden
van het lampvoetje.
Opmerking: bij een goeie batterij(pack) zal de onbelast gemeten
spanning niet erg veel hoger liggen dan de spanning in belaste
toestand en dat kan reeds een eerst indicatie geven of een batterij(pack)
echt slecht is of niet. Je kan die truc op batterypack toepassen
maar ook op gewone losse batterijen om een snelle indicatie van
(mogelijks) goed en (zeker) slecht te krijgen, en hiervoor doe je
twee metingen met je digitaal multimetertje: eentje gewoon met de
batterij(pack) onbelast en eentje belast en dat laatste gaat heel
eenvoudig door het testlampje op de testklemmen van het multimetertje
vast te klemmen!
Zie de foto's onderaan: de twee links geven
de onbelaste en belaste toestand weer van een nog goede batterijpack (10.51V
klemspanning onbelast, zakt naar 10.07V belast),
de twee rechts van eentje met problemen en je ziet hier dat de
klemspanning in belaste toestand diep gezakt is (van 9.94V onbelast naar
amper 73mV belast).
GOED | SLECHTE OF (QUASI) LEGE ACCUPACK |
© 2009, Luc Dupas | Last update: Oct 30 02:18 |